Sarkari Yojana भारतामध्ये शेतकरी आणि शेतीसाठी सरकारकडून अनेक योजना जाहीर केल्या जातात. सध्या काही योजना अत्यंत लोकप्रिय ठरल्या आहेत, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे आर्थिक उत्पन्न वाढत आहे. या योजनांचा योग्य प्रकारे लाभ घेऊन शेती अधिक फायदेशीर बनवता येते. आज आपण अशाच काही ट्रेंडिंग कृषी योजनांची माहिती घेणार आहोत, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना अधिक फायदा होत आहे.natural farming
१. प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना (PM Kisan Samman Nidhi Yojana)
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना ही एक अतिशय लोकप्रिय योजना आहे. शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक मदत करण्याच्या उद्देशाने केंद्र सरकारने ही योजना सुरू केली.
महत्त्वाचे वैशिष्ट्ये:
- पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी ₹६,०००/- थेट त्यांच्या बँक खात्यावर दिले जातात.
- ही रक्कम ₹२,०००/- च्या तीन हप्त्यांमध्ये दिली जाते.
- भारतातील सुमारे १२ कोटी शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ मिळतो.mahadbt workflow
पात्रता:
- शेतकऱ्यांकडे स्वतःची जमीन असणे आवश्यक आहे.
- जमीनधारक कुटुंबाचा सदस्य असणे आवश्यक आहे.
कसे अर्ज करायचे?
- PM-KISAN वेबसाइट वर जाऊन नोंदणी करा.
- आधार कार्ड आणि बँक खाते क्रमांक द्या.
- शेतीचे ७/१२ उतारे अपलोड करा.Sarkari Yojana
२. प्रधानमंत्री फसल विमा योजना (PMFBY)
पिकांचे नुकसान भरून काढण्यासाठी ही योजना राबविण्यात येते. नैसर्गिक आपत्ती, कीड किंवा रोगांमुळे झालेल्या नुकसानीपासून शेतकऱ्यांचे संरक्षण करण्यासाठी ही योजना उपयुक्त आहे.agriculture department
महत्त्वाचे वैशिष्ट्ये:
- पिकांच्या विम्यासाठी अल्प प्रीमियम (केवळ २% ते ५%) भरावा लागतो.
- उर्वरित रक्कम केंद्र आणि राज्य सरकार भरते.
- खरीप, रब्बी आणि वार्षिक पिकांसाठी विमा संरक्षण मिळते.
कसे अर्ज करायचे?
- जवळच्या CSC केंद्रावर जाऊन नोंदणी करा.
- बँकेच्या माध्यमातूनही अर्ज करता येतो.
- राज्याच्या कृषी विभागाच्या वेबसाइटवरून ऑनलाइन अर्ज सादर करता येतो.Yojana
३. अटल सौर कृषी पंप योजना (Atal Solar Krishi Pump Yojana)
शेतकऱ्यांना स्वस्त दरात सौर पंप उपलब्ध करून देण्याची योजना. या योजनेमुळे वीज बिलाचा भार कमी होतो आणि सिंचनाच्या सोयीसाठी सततचा वीजपुरवठा मिळतो.
महत्त्वाचे वैशिष्ट्ये:
- सौर पंप खरेदीसाठी ९०% अनुदान.
- सौर पंपामुळे शेतीसाठी सतत वीज उपलब्ध होते.
- ही योजना मुख्यतः महाराष्ट्रात राबविण्यात येते.
कसे अर्ज करायचे?Yojana
- महाऊर्जाच्या वेबसाइटवर जाऊन अर्ज करा.
- आवश्यक कागदपत्रे: ७/१२ उतारा, आधार कार्ड, बँक खाते क्रमांक.
४. नॅशनल अॅग्रीकल्चरल मार्केट (e-NAM)
e-NAM ही डिजिटल बाजारपेठ आहे, ज्यामुळे शेतकरी आपला माल थेट विक्रेते आणि ग्राहकांना विकू शकतात. यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनाला योग्य दर मिळतो.farming
महत्त्वाचे वैशिष्ट्ये:
- शेतकऱ्यांना त्यांच्या मालासाठी मध्यस्थाशिवाय थेट बाजारपेठ मिळते.
- देशभरातील १०००+ कृषी बाजारपेठा e-NAM शी जोडल्या गेल्या आहेत.
- मोबाईल अॅपद्वारे शेतीमालाची विक्री सहज करता येते.
कसे अर्ज करायचे?
- e-NAM पोर्टलवर नोंदणी करा.
- शेती उत्पादनाचे तपशील द्या.
- नोंदणीसाठी आधार कार्ड आणि बँक खात्याचा तपशील आवश्यक आहे.
५. प्रधानमंत्री सिंचन योजना (PMKSY)
शेतीसाठी पाणी व्यवस्थापन सुधारण्यासाठी प्रधानमंत्री सिंचन योजना सुरू करण्यात आली आहे. या योजनेद्वारे शेतकऱ्यांना ठिबक सिंचन आणि पाणी बचतीचे तंत्रज्ञान मिळते.
महत्त्वाचे वैशिष्ट्ये:Yojana
- ठिबक सिंचनासाठी अनुदान.
- सिंचनासाठी जलसंधारण उपाय.
- पाणी बचतीच्या तंत्रज्ञानाला चालना.
कसे अर्ज करायचे?
- राज्याच्या कृषी विभागाच्या वेबसाइटवर नोंदणी करा.
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा (७/१२ उतारा, आधार कार्ड, आणि बँक खाते).mahadbt
६. किसान क्रेडिट कार्ड योजना (KCC)
शेतकऱ्यांना कमी व्याजदराने कर्ज मिळवून देण्यासाठी किसान क्रेडिट कार्ड योजना सुरू करण्यात आली आहे.
महत्त्वाचे वैशिष्ट्ये: sheti Yojana
- कमी व्याजदरावर ₹३ लाखांपर्यंतचे कर्ज उपलब्ध.
- कर्जाची परतफेड वेळेत केल्यास व्याजात सवलत.
- बियाणे, खते, औषधे यांसाठी कर्जाचा वापर करता येतो.
कसे अर्ज करायचे?agriculture farming
- जवळच्या बँकेत जाऊन KCC साठी अर्ज करा.
- आधार कार्ड, जमीन दस्तावेज, आणि उत्पन्नाचा तपशील आवश्यक.

७. राज्यस्तरीय विविध योजनांचा फायदा:
- महाराष्ट्र राज्याचा महात्मा फुले शेतकरी कर्जमाफी योजना: कर्जमाफीसाठी ही योजना उपयुक्त.
- मध्य प्रदेशची मुख्यमंत्री किसान कल्याण योजना: PM-KISAN योजनेसह अतिरिक्त आर्थिक मदत.
८. ट्रेंडिंग शेती तंत्रज्ञान:
शेतीमध्ये आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून शेतकऱ्यांना अधिक उत्पन्न मिळवता येते:
- ड्रोनद्वारे पिकांचे निरीक्षण.
- माती परीक्षण आणि पीक सल्ला.
- डिजिटल प्लॅटफॉर्मचा वापर (e-NAM, मोबाइल अॅप्स).
९. प्रधानमंत्री सूक्ष्म अन्न प्रक्रिया उद्योग (PMFME योजना)
या योजनेचा उद्देश शेतकऱ्यांनी त्यांच्या शेती उत्पादनांना मूल्यवर्धित करून अधिक नफा मिळविणे आहे.
फायदे:
- शेतकऱ्यांना अन्न प्रक्रिया युनिट उभारण्यासाठी आर्थिक मदत.
- कौशल्य विकास प्रशिक्षण.
- निर्यात सुविधा आणि ब्रँडिंगसाठी मदत.
- १० लाख रुपयांपर्यंतच्या अनुदानाची उपलब्धता.
अर्ज प्रक्रिया:
- MOFPI वेबसाइट वर अर्ज करा.
- आवश्यक कागदपत्रे: आधार कार्ड, जमीन दस्तावेज, बँक खाते तपशील, आणि प्रस्तावित प्रकल्पाची माहिती.
10. राष्ट्रीय सेंद्रिय शेती योजना (National Organic Farming Scheme)
सेंद्रिय शेतीचा प्रचार आणि त्याद्वारे शेतकऱ्यांना निरोगी उत्पादनासाठी प्रोत्साहन देणे ही या योजनेची प्राथमिकता आहे.
महत्त्वाचे वैशिष्ट्ये:
- जैविक खतांच्या वापरासाठी आर्थिक सहाय्य.
- सेंद्रिय उत्पादनासाठी लागणाऱ्या साधनसामग्रीसाठी अनुदान.
- उत्पादनांचे प्रमाणीकरण आणि ब्रँडिंगसाठी मदत.
लाभ:
- सेंद्रिय उत्पादनाला बाजारात अधिक मागणी आणि चांगला दर मिळतो.
- आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठांमध्ये निर्यातीसाठी प्रोत्साहन.
कसे अर्ज करायचे?
राज्य सरकारच्या अधिकृत कृषी विभागाच्या वेबसाइटवरही नोंदणी करता येईल.
जवळच्या कृषी कार्यालयात जाऊन अर्ज करा.
योजनांचा लाभ घेताना काळजी:
- योजनांसाठी वेळेत अर्ज करा.
- बोगस एजंट किंवा फसवणुकीपासून सावध राहा.
- सरकारी अधिकृत वेबसाइट किंवा कृषी कार्यालयांशी संपर्क साधा.

11. माती आरोग्य कार्ड योजना (Soil Health Card Scheme)
शेतकऱ्यांना मातीची गुणवत्ता जाणून घेऊन योग्य खतांचा वापर करण्यासाठी मदत करण्यासाठी ही योजना सुरू करण्यात आली आहे.
फायदे:
- मातीतील पोषक तत्त्वांची तपासणी.
- पीक उत्पादकता वाढवण्यासाठी योग्य खत आणि शेती पद्धतींचा सल्ला.
- दर दोन वर्षांनी मोफत माती परीक्षण.
अर्ज प्रक्रिया:
- कृषी विभागाच्या जवळच्या केंद्रात संपर्क साधा.
- आपली माती तपासणीसाठी नमुने द्या.
12. किसान उडान योजना (Krishi UDAN Yojana)
शेतकऱ्यांच्या शेती उत्पादनांना देशांतर्गत आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत पोहोचवण्यासाठी हवाई वाहतूक सेवा प्रदान केली जाते.
महत्त्वाचे वैशिष्ट्ये:
- शेती उत्पादनांचा वाहतुकीचा खर्च कमी होतो.
- उत्पादने ताजी ठेवण्यास मदत.
- आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेपर्यंत सहज पोहोच मिळते.
लाभ:
- फळे, भाज्या, फुले, आणि इतर नाशवंत उत्पादने लवकर बाजारात पोहोचवता येतात.
- दरवाढीचा फायदा शेतकऱ्यांना मिळतो.
अर्ज प्रक्रिया:
- हवाई वाहतूक मंत्रालयाशी संपर्क साधा.
- राज्याच्या कृषी विभागाकडून अधिक माहिती मिळवा.
13. डिजिटल शेती योजना (Digital Agriculture Mission)
शेतीमध्ये डिजिटल तंत्रज्ञानाचा उपयोग करून शेतकऱ्यांना प्रगत शेती पद्धतींबाबत मार्गदर्शन करणे हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे.
तंत्रज्ञानाचा उपयोग:
- ड्रोनद्वारे पिकांचे निरीक्षण.
- GPS चा वापर करून माती आणि पाण्याचे व्यवस्थापन.
- कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) च्या मदतीने पीक सल्ला.
फायदे:
- उत्पादन खर्च कमी होतो.
- पिकांची गुणवत्ता सुधारते.
- भविष्यातील हवामान अंदाज मिळतो.
अर्ज प्रक्रिया:
- डिजिटल कृषी पोर्टलद्वारे नोंदणी.
- अधिक माहितीसाठी स्थानिक कृषी कार्यालयाशी संपर्क साधा.agriculture
Salokha Yojana Maharashtra : सालोखा योजना शेतकऱ्यांना सरकारची साथ हे देखील वाचा
Cow Milk Subsidy: महाराष्ट्रातील गाय दूध सबसिडी. हे देखील वाचा
Kadba Kutti Machine Yojana : कडबा कुट्टी मशीन: एक उत्तम शेती उपकरण हे देखील वाचा
Divyang Shetkari krushi Yojana: दिव्यांग शेतकऱ्यांसाठी कृषी संजीवनी/हॉरटीकल्चर योजना हे देखील वाचा
Agriculture Water Pump: पाणी मोटर योजना हे देखील वाचा
Pm Kisan Mandhan Yojana : शेतकर्याला दरमहा मिळणार 3 हजार. हे देखील वाचा
Tar Kumpan Yojana : तार कुंपण योजना. हे देखील वाचा
निष्कर्ष:
या ट्रेंडिंग शेती योजनांमुळे शेतकऱ्यांचे जीवनमान सुधारले आहे. शेतीमध्ये आधुनिक तंत्रज्ञानाचा समावेश करून आणि सरकारी योजनांचा लाभ घेऊन शेतकरी अधिक फायदा मिळवू शकतात. शेतकऱ्यांसाठी PM Kisan, PMFBY, आणि e-NAM सारख्या योजना त्यांच्या अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यास खूप महत्त्वपूर्ण ठरतात.
1 thought on “Sarkari Yojana शेती योजना: शेतकऱ्यांसाठी उच्च उत्पन्न आणि सरकारी मदतीच्या संधी”